Kategorie
codzienność człowiek motywacja relacje życie

Mówić tak myśleć nie

Dzień dobry Czytelnicy i Czytelniczki w południe wtorkowego dnia 🙂

Tak sobie myślałam jaki tym razem temat poruszyć na moim blogu i życie rozwiązało ten dylemat. Wczoraj w rozmowie ze znajomą ona powiedziała takie zdanie ” Kiedy mówię tak , myślę nie , jednak i tak robię jak mówię”. To nasunęło mi decyzję o napisaniu artykułu o asertywności. Wiele się teraz o niej mówi. Szkoły coachingowe , learningi  czy zajęcia na spychologii w szkołach. Wpaja nam się, że asertywność w skrócie definiowana jest jako sztuka mówienia nie. Lecz w tej dziedzinie jest głębsze dno o którym już się tak często nie mówi. W asertywności chodzi o to , by postępować zgodnie ze swoimi wartościami, poglądami i potrzebami. Gdy nie chcemy się czegoś podjąć – powiedzmy o tym wprost , lecz z zachowaniem kultury własnej. ASERTYWNOŚĆ TO NIE CHAMSTWO, a UMIEJĘTNOŚĆ MÓWIENIA NIE ZGODNIE ZE SOBĄ. Asertywność to odmawianie z poszanowaniem granic drugiej osoby. Kiedy koleżanka prosi nas byśmy poszły z nią na zakupy ,a nas bardzo boli głowa i chcemy się położyć to powiedzmy jej o tym wprost. Owijanie w bawełnę i branie tabletki tylko po to , by ona się nie pogniewała jest zwykłą ucieczką i postawieniem potrzeb innych wyżej niż swoich własnych. Koleżanka była kiedyś świadkiem takiej sytuacji. Jest z zawodu kosmetologiem i pracownikiem naukowym na uczelni. Podczas przerwy miedzy zajęciami siedziała wraz z koleżanką psycholog w pokoju dla wykładowców. Ona piła kawę i przeglądała swój plan a koleżanka psycholog czytała z uwagą książkę. Nagle zadzwoniła jej komórka . To był Klient z którym miała się spotkać i omówić strategie rozwoju jego firmy. Koleżanka w rozmowie z nim powiedziała dokładnie cyt:” Proszę pana obecnie jestem bardzo zajęta proszę zadzwonić do mnie za około 2 godziny.”. Klient był zaskoczony reakcją lecz nie podjął się namawiania słysząc stanowczy lecz spokojny głos. Po rozłączeniu się koleżanka zagaiła ją -” Dlaczego Magda tak powiedziałaś, przecież Ty tylko książkę czytałaś , mogłaś z nim rozmawiać ?. A koleżanka jej na to – „Aniu moje czytanie książki jest równie ważne jak rozmowa z nim. W tym momencie moja potrzebą jest czytanie i robię to dla siebie. Nie można potrzeb innych traktować wyżej niż swoich własnych. Gdy ja się będę źle czuła, że nie zaspokoiłam swoich potrzeb odbije się to relacjach z innymi. Po tym Ania zaczęła się zastanawiać nad słowami Magdy. W tamtym czasie tego nie zrozumiała. Potrzeba kilku lat by samej też tak postępować. Dlaczego przytoczyłam sytuację , która wydarzyła się kilka lat temu mojej znajomej ? Może dlatego, że łatwiej jest zrozumieć na podstawie sytuacji niż czytając suche definicje.  Dobrze zatem , coś wiemy . Lecz jak można nauczyć się tej sztuki bycia asertywnym ?

Pozwólcie , że przedstawię to w formie 3 kroków. Proszę Was też o cierpliwość. To, że to przeczytacie i zapamiętacie nie znaczy że od jutra będziecie asertywnymi ludźmi. To wymaga czasu, konsekwencji a przede wszystkim czasu.

1. Akceptacja i poszanowanie siebie

Jakiś czas temu pisałam o tym artykuł , odnośnik http://nakrecenisloncem.blog.pl/2016/05/24/nie-to-tez-znaczy-tak/

Akceptacja siebie to nie tylko pozostawanie sobą i życie zgodnie ze swoimi wartościami, lecz również docenianie siebie i chwalenie.To widzenie swojego odbicia w lustrze i bycie dumnym. To samorozwój i realizacja marzeń. Akceptacja siebie to akceptacja przeszłości, wyborów trafnych i tych bolesnych. Akceptacja to uważność na przyjaciół i dostrzeganie fałszywych ludzi w swoim gronie.

2. Wiara w siebie i dostrzeganie konsekwencji wyborów. Wiara w siebie to przede wszystkim nadzieja na realizację postawionych sobie zamierzeń. To umiejętność dostrzeżenia w sobie atutów lecz również słabych stron. To umiejętność patrzenia przyszłościowego z widzeniem konsekwencji wyboru ewentualnych dróg. Branie odpowiedzialności za siebie to sztuka bycia osobą dojrzałą emocjonalnie świadomą siebie , swoich praw i obowiązków.

3. Szacunek do inności wobec tego co nam nieznane. To nic innego jak tolerancja. To, że czegoś nie doświadczyłem , nie oznacza, ze tego nie ma. To , że czegoś nie rozumieć , nie znaczy, że mam nie szanować. To , że coś jest dla mnie dziwne , nie znaczy, że takie jest. I tu również odsyłam do artykułu sprzed kilku miesięcy http://nakrecenisloncem.blog.pl/2015/03/20/lustro-zycia/

A teraz gdy mamy solidne zaplecze TRZECH KROKÓW jesteśmy gotowi do drogi zwanej ASERTYWNOŚCIĄ. Gdy słyszysz krytykę wobec siebie jak reagujesz ? Odwdzięczasz się tym samy, , też krytykujesz ? Ogarnia Cię złość, frustracja i zachowujesz się impulsywnie ? Przeklinasz i już w myślach snujesz zemstę ? To naprawdę zachowania , które doprowadzają tylko do tego, że Twoje zdrowie psychiczne cierpi.  Najlepiej najkorzystniej jest : „Wpierw zastanowić się nad zasadnością tych słów a potem w sposób poszanowany swoją i cudzą godność wyraź swoje zdanie” Zachowując się w ten sposób pokazujesz , swój poziom emocjonalnej dojrzałości a nie dziecinadę w obrażaniu się.

Co daje człowiekowi bycie asertywnym , czy to naprawdę takie ważne? Pozwólcie, że zadam Wam kilka pytań nad którym się zastanowicie przez chwilę:-

-„ Jak się czujesz , gdy Twoja potrzeba zostania w domu z kubkiem czekolady zostaje przerwana , bo brat chce byś zawiózł go do klubu ?” 

– „Jak się czujesz , gdy jesteś zmęczona , a koleżanka dzwoni do ciebie z prośbą wyskoczenia na miasto bo ma chandrę?

– Jak się czujesz gdy masz ochotę na romantyczny wieczór we dwoje , a twój partner wyciąga cię na mecz bokserki, którego nie cierpisz?”

Czujesz , że robisz coś wbrew sobie , tylko dlatego by druga osoba była zadowolona ? Nie chcesz się kłócić i ulegasz dla świętego spokoju ? A może nie wiesz co powiedzieć , więc Twoje milczenie przyjmują jako zgodę ? Przypominasz sobie takie sytuacje z życia ? Ile ich było: jedna, kilka , kilkanaście , więcej ? I chcesz dalej żyć w iluzji własnej zgody z poczuciem robienia na przymus ? Czy chcesz zmiany i decydowania jawnego z wyczuciem własnych potrzeb i emocji ?Nadal masz wątpliwości ? Przeczytaj http://nakrecenisloncem.blog.pl/2015/06/18/od-stworzenia-zycia/

Decyzja należy do Ciebie

Zatem jeśli Twoja odpowiedź brzmi ” Tak chcę mówić tak – gdy myślę tak , a gdy myślę nie- Chcę mówić Nie  – jesteś na właściwym torze by tak postępować.

Dla przykładu taka sytuacja .

” Rozmawiasz z kolegą przez telefon. On w pewnym momencie krzyczy i rozkazującym tonem stwierdza, że masz być u niego za 30min” Co zrobić w takiej sytuacji aby być asertywnym , nie ulec emocjom złości i w sposób dla siebie komfortowy zgodny z chęcią odmowy powiedzieć, że nie będziesz u niego. Zastosowanie metody 4 etapów rozmowy telefonicznej asertywnego odmawiania 

 Po pierwsze : udziel informacji np Proszę Cię nie podnoś na mnie głosu. Po drugie wyraź swoje uczucia np Nie krzycz gdy ze mną rozmawiasz , ponieważ źle się z tym czuję. Po trzecie ostrzeżenie o konsekwencjach rozmówcy , gdy nie zmieni podejścia do Ciebie np Jeśli nie zaprzestasz krzyku , nasza rozmowa dobiegnie końca i się rozłączę. Po czwarte korzystanie z konsekwencji np krzyczysz dalej , więc kończę rozmowę i odkładasz słuchawkę. Stosując taką formę rozmowy przez telefon Ty jesteś świadom swojej odmowy i w sposób konstruktywny odmawiasz próbując uspokoić rozmówcę. W sposób kulturalny mówisz o swojej decyzji. Gdy rozmówca dalej obstaje przy swoim również kulturalnie kończysz rozmowę zachowując konsekwencje swych słów. Na początku ktoś może się obrazić o taki obrót sprawy. Lecz z czasem , gdy będziesz w taki sposób postępować zrozumie , że szanujesz siebie i sposób w jaki traktujesz i siebie i innych. Doceni to z czasem i może sam stanie się asertywny ?

Inne zachowania asertywne  ? Ależ proszę

Często powielana i znana wielu metoda tzw ” zdarta płyta” To nic innego jak prośba drugiej osoby o coś na co już powiedziałaś nie . Dla przykładu :

– Koleżanka prosi Cie o pożyczenia 200 zł, mimo że poprzedniej pożyczki jeszcze nie oddała. Mówisz jej raz że nie pożyczysz ona dalej prosi że to już ostatni raz etc . Ty ponawiasz swoją odmowę lecz bez rezultatu dla koleżanki. Asertywność tu polega na nie uleganiu jej kolejnej prośbie. Możesz powiedzieć np ” Nie pros mnie więcej , nie pożyczę Ci , dopóki nie oddasz mi poprzedniej pożyczki”. Wdawanie wsie w dyskusje jeszcze bardziej zatacza błędne koło które do niczego nie prowadzi.

jujitsu” metoda wywodzi się z jednej ze sztuk walnych i polega na uszanowaniu zdanie drugiej osoby , lecz nie uleganie mu przez co szanujemy swoje zdanie.

Dla przykładu : Siostra w miniony weekend pilnowała Twoich dzieci i teraz chce byś popilnowała jej. Lecz Ty masz na weekend zarezerwowany czas na bal absolwentów potwierdzony już miesiąc temu. Mówisz , że ” Wiem, ze pilnowałaś moich szkrabów w weekend , lecz ja na ten weekend mam już plany od miesiąca , z których nie chcę rezygnować. Przy najbliższej okazji na pewno chętnie zajmę się Twoimi dziećmi.

„jestem słoniem” dobrze jak wyobrazisz sobie, że jesteś słoniem – powolnym, wielkim, łagodnym , spokojnym, pewnym siebie , który kroczy w swoim kierunku. Gdy takimi staniemy się w wyobraźni w realnej sytuacji będziemy mówić łagodnym , spokojnym, wyważonym głosem. Nasz oddech będzie miarowy a oczy skierowane na rozmówcę. prowadząc dialog bazujemy na faktach, nie na emocjach. Dopytujemy rzeczy ważnych , nie wdając się w bazowanie na szczegółach 

Dla przykładu :

Szef wzywa nas na rozmowę . Twierdzi, że nasza praca jest poniżej poziomu, który on ustanowił. Uważa, że źle traktujemy klientów. Obraza nas, przeklina , jest bardzo pobudzony i pełen złości. Ty w sposób spokojny ( mając w pamięci słonia) pytasz się ” Szefie twierdzi Pan , że jestem niemiła dla klienta ?” „Dlaczego pan tak sądzi, proszę o podanie przykładu”. Sposób mówienia i Twoje opanowanie , może spowodować , że szef zareaguje i również opuści głos. Gdyby jednak nie zrobił tego, Ty zachowuj spokój słonia. W sposób taktowny odpowiadaj na zarzuty utrzymując swoje stanowisko.

Mam nadzieję, że w ten krótki, lecz klarowny sposób przedstawiłam i przybliżyłam Wam kwestię asertywności i radzenia sobie z nią w życiu. Mam nadzieję, że sposoby , które macie zawsze pod ręka ułatwią Wam życie i współżycie z innymi. Pamiętajcie
: MACIE WPŁYW NA WŁASNE REAKCJE I SPOSÓB ICH WYRAŻANIA. TO JAK ZACHOWA SIĘ DRUGA OSOBA , JEST ZALEŻNA TYLKO OD NIEJ. BIERZESZ ODPOWIEDZIALNOŚĆ TYLKO ZA SIEBIE.

Autor: Judyta Oryńska

Absolwentka studiów pedagogicznych. Zawodowo doradca zawodowy, rekruter coach. Wieloletnia wolontariuszka m.in na rzecz osób wykluczonych społecznie, zaburzonych psychicznie, niepełnosprawnych, uzależnionych, więźniów. Obecnie działa na rzecz porzuconych zwierząt i wspierania osób z krajów dotkniętych wojną. Z zamiłowania miłośniczka przyrody, pasjonatka gotowania i opiekunka psów.
W wolnym czasie zajmująca się działalnością charytatywną, hand made, pisaniem książki i spędzaniem czasu z bliskimi.